Kulisy upadku kolejnego „finansowego dziecka” Czarneckiego - Open Finance

W dniu 5 maja 2022 roku sąd ogłosił upadłość Open Finance. Przypomnę, że Open Finance pod koniec 2021 r. złożył wniosek o upadłość; w sprawozdaniu wykazał 140,2 mln zł straty netto. Biegły rewident odmówił jednak wydania opinii do raportu. Odmowa jak z Getin Noble Bank i do tego ograniczenie zakresu badania. Czyli tutaj totalna degrengolada – biegły nie był w stanie zbadać aktywów dostępnych do sprzedaży, kosztów doradców (to główny koszt spółki) oraz rezerw na sądy.

Pytam ludzi z grupy Czarneckiego, co spowodowało upadek Open Finance, wymieniają:

1. Brak przywództwa – jak weszli w dojrzałą fazę, to zabrakło porządnego menedżera, aby ogarniać temat i robić dobry higieniczny biznes.

2. Brak ogólny strategii i pomysłu na biznes, słaba digitalizacja kanałów sprzedaży, długo był nawet brak strony internetowej do dystrybucji produktów online.

3. Uzależnienie od GNB – wszystkim „przestało się chcieć”, bo wisieli na produktach GNB lub na finansowaniu z GNB albo Idea Banku. Jak potrzebowali środków, to chodzili po prośbie zamiast samym szukać biznesu.

4. Drogi model sprzedaży stacjonarnej z wysokimi czynszami – długo nie mogli z wyjść z tych drogich lokalizacji.

5. Przeszłość – niechlubna historia sprzedaży polisolokat i innych toksycznych produktów nieleżących w interesie klienta.

Kolejni poszkodowani

W lutym 2022 roku otrzymałem wiadomość od jednego z pracowników wyższego szczebla Open Finance, pisał:

"Poszkodowani w całej sprawie to przede wszystkim współpracownicy (mają umowę ze spółką przez działalność gospodarczą). To ponad 200 osób i zaległości wobec nich są na kwotę ponad 12 mln zł (moja ogólna wiedza, wartości zaniżone). Cała sprawa jest niejasna w mojej ocenie i mocno kontrowersyjna, z perspektywy czasu wydaje się, że od połowy roku 2021 zarządy mówiły jedno pracownikom i współpracownikom, a robiły drugie (zarządy mówiły, że działają, aby naprawić spółkę, a tak naprawdę chciały utrzymać sprzedaż, aby móc przygotować upadłość). Takie postępowanie naraziło ekspertów spółki na bardzo duże straty (brak zapłaty faktur za sprzedaż od sierpnia do dziś). Sprawa jest interesująca w związku z powiązaniami spółki Open Finance ze spółką Open Life TU SA; Getin Noble Bankiem, udzielanymi kredytami przez Getin Bank dla Open Finance (ostatni w połowie roku 2021). W szczególności we wspomnianej połowie roku 2021, kiedy spółka dostała kredyt z Getina, aby spłacić tylko najstarsze zaległości (uniknęła złożenia wniosku o upadłość przez swoich dłużników). Samo finansowanie nie było w stanie pomóc spółce, tylko przesunęło możliwość złożenia wniosku o upadłość w późniejszym terminie.

To kolejny podmiot z wiadomej grupy z niejasnymi przepływami finansowymi, oszukanymi współpracownikami i klientami.

Kilka faktów z ostatniego czasu o Open Fiance

Open (Open Finance) restrukturyzowany był od ponad 3 lat przez zarząd z Panią Tomicką na czele. Restrukturyzacja ukierunkowana była tylko na cięcie kosztów (zasadne), a przychody spółk z kwartału na kwartał spadały. Zcpozycji lidera pośredników finansowych w sprzedaży kredytów/inwestycji/ubezpieczeń (nie rentowego) w ciągu 3 lat, w połowie 2021, spółka została doprowadzona do bankructwa. Co robiła rada nadzorcza w tym czasie, nie wiem, ale na pewno NIC.

Open ma swoje grzechy w sprzedaży toksycznych produktów finansowych, ale ostatnie 3 lata to brak sprzedaży tych produktów. Sprzedaż to przede wszystkim kredyty.

Struktura Opena składała się z trzech sieci sprzedaży: partnerskiej, directowej i stacjonarnej. Przez 3 lata w połowie 2021 została tylko stacjonarna. Sieci partnerska i directowa posiadały jeszcze z 10% sprzedawców z początkowej swojej ilości, ale praktycznie nie sprzedawali.

Firma została rozwalona, bo trzeba pamiętać, że w tym czasie pomimo pandemii mamy hosse na rynku kredytów. Co robiła rada nadzorcza?

Ważne: od początku 2021 w Openie zaczynają mieć miejsce opóźnienia w płatnościach FV wobec najemców lokali innych podmiotów współpracujących oraz wobec sprzedawców (sprzedawcy są na działalności gospodarczej i wystawiają FV). W pierwszym i drugim kwartale 2021 nie płacono za sprzedaż agentom z sieci partnerskiej i directowym. Doszło do sytuacji, że w okolicach sierpnia 2021 zobowiązania Opena wobec tych agentów dochodziły z opóźnieniem do 3 miesięcy i groziły wnioski o upadłość Open Fiance.

Getin Bank udziela Openowi kredytu ok. 15 mln zł tylko po to, aby spłacić najstarsze zobowiązania, aby nikt inny nie złożył wniosku o upadłość. Getin Bank wcześniej już udzielał kredytów Openowi. Ciekawe, czy to nie działanie na szkodę banku, udzielać kredytów spółce w takiej kondycji finansowej.

Co ciekawe, w wakacje 2021 kończy się 3 letnia kadencja Prezes Tomickiej, a rada nadzorcza ją przedłuża. Rada nie widziała kłopotu w działanaich zarządu? Pani Tomicka ostatecznie sama składa w sierpniu rezygnację. Chodzą plotki, że chciała złożyć wniosek o upadłość Opena, a rada jej nie pozwoliła.

Po Pani Tomickiej dyrektorem generalnym i prokurentem zostaje Pan Tomasz Chwiejczak (wcześniej dyrektor sprzedaży sieci stacjonarnej i prezes spółki Open Brokers – 100% akcji ma Open Finance) – powołany przez radę nadzorczą. Funkcję p.o. prezesa piastuje delegowany z rady nadzorczej Piotr Liszcz. Za ich kadencji udzielony zostaje „ratunkowy” kredyt 15 mln zł, który oprócz spłaty najstarszych zobowiązań nic nie załatwia, mimo to agentom mówią, że będzie już dobrze, długi spłacone, nie martwcie się, sprzedawajcie dalej.

We wrześniu 2021 przychodzi na prezesa Pan Rafał Gulka. Chwiejczak na koniec września składa wypowiedzenie, a Liszcz „wraca” do rady nadzorczej.

Zapewniania, że spólka nie upadnie

Pan Rafał w październiku i listopadzie odbywa bardzo dużo spotkań z agentami zapewniając ich, że ich prowizje są bezpieczne i będą wypłacane, a spółka na pewno nie upadnie. Jest dużo świadków takich wypowiedzi.

Należy wspomnieć, że od początku 2021 spółka chce sprzedać akcje podmiotów zależnych: Open Life TU SA, Noble TFI SA i Open Brokers SA. Na spłatę długów.

Podobno, inwestorzy byli, ale nikt się nie zdecydował i w listopadzie 2021 Pan Gula rozpoczyna sprzedaż Open Brokers do Open Life TU (transakcja w grupie). Co ciekawe, publicznie mówi, że umowy którą negocjują on i rada nadzorcza, on sam by nie podpisał, bo mu zapisy się nie podobają, ale przyjdzie nowy prezes który podpisze i będzie kasa na dalsze funkcjonowanie Opena.

W tym czasie są zaległości w płaceniu wobec agentów sprzedaży (open nie reguluje znowu faktur wobec sprzedawców).

Pan Gulka zostaje odwołany z początkiem grudnia 2021, a rada powołuje Pana Mieczysława Halka na prezesa. Pan Dariusz Krawczyk, który dziś jest prezesem, przychodzi razem z Panem Mieczysławem do spółki.

Obaj Panowie w okresie Świąt Bożego Narodzenia odbywają spotkania z dyrektorami departamentów, pracują z nimi nad uratowaniem Opena.

Niestety, 29 grudnia Pan Mieczysław składa wniosek o upadłość spółki, pisze maila do wszystkich, że posiadał deklaracje dofinasowania spółki, ale ostatecznie go nie dostał, a umowy sprzedaży Open Brokers nie może podpisać, bo jest brak porozumienia w istotnych kwestiach umowy. Należy wspomnieć, że 30 grudnia rada nadzorcza zamienia Panów na stanowisku prezesa. Pan Mieczysław jest odwołany, a Pan Dariusz Krawczyk powołany na prezesa (Pan Dariusz był w radzie nadzorczej Idea Banku 30.06.2015 od przejęcia Idei).

Kładąc spółkę, nie pomyślano o agentach

Całość może nie byłaby tak bulwersująca i nie dawała poczucie oszukania, jakby ktoś z zarządu lub rady nadzorczej kładąc Opena pomyślał o agentach, którym nie płaci faktur nawet za 6 miesięcy ich pracy (o tym za chwilę) oraz wywiązywał się z płacenia umów o pracę. Dziś znacząca większość umów o pracę (po złożeniu wniosku o upadłość) jest niepłacona.

Przede wszystkim, drugie półrocze 2021 – to przekaz do „ludzi” robimy wszystko, aby uratować spółkę, będzie dobrze, nie martwicie się opłacimy wam faktury, Open nie może upaść, na pewno nie teraz, na pewno nie upadnie, jak jest powiązany z bankiem.

Rozliczanie agentów (ekspertów):

Sieć partnerska – kredyt wypłaca się w np. w styczniu, agentowi płacono do końca lutego.

Sieć direktowa – kredyt wypłaca się w np. w styczniu, agentowi płacono do 25 marca.

Sieć stacjonarna – kredyt wypłaca się w np. w styczniu, agentowi płacono do 10 kwietnia.

Bank płaci Openowi w następnym miesiącu po uruchomieniu kredytu przez klienta.

Należy też pamiętać, że agent/ekspert przyjmując wniosek kredytu hipotecznego procesował go do jego wypłaty ok 2 miesięcy.

Przykład: przyjęty dziś wniosek kredytu hipotecznego prawdopodobnie wypłaci się w kwietniu, a agent sieci stacjonarnej otrzymałby prowizję z Opena – 10 lipca.

Zaległości wobec agentów i pracowników mogą wynosić ok 12–15 mln zł. Spółka jeszcze otrzymuje prowizje za pośrednictwo kredytowe, ale nie wykorzystuje tych środków do regulowania zobowiązań wobec ludzi. 

To mocno ogólnie, gdyż z mojej ponad 10-letniej pracy w Openie można by książkę napisać o tym, co widziałem i słyszałem. Od sprzedaży polisolokat na tzw. dzidę, po chamski, oszukańczy upadek Opena."